Turquality ile firmalar global rekabette fark yaratıyor
Ülkemizin ekonomik önceliklerinden bir tanesi dış ticaret açığının azaltılması olduğu bilinmektedir. Bunun için ya ithalatı kısacağız ya da ihracatı artıracağız. Enerji ithal etmek durumunda olan bir ülke olarak ithalat kısmında yapabileceklerimiz sınırlıdır. Bu durumda ihracatın artırılması daha çok öne çıkmaktadır. İhracatın miktarsal olarak artışının yanında niteliksel artışı da bu yolda çok önemlidir. Niteliksel artış derken; hem küresel pazarlara teknoloji satışı hem de yerli markalı ürünlerimizin tutundurulmasından geçmektedir. Bu iki yöntemde hali hazırda 1,50 USD olan kg ihracatımızı yukarı çekecektir. (birkaç bin USD ödediğimiz cep telefonu, notebook gibi ürünlerin USD-KG fiyatı ele alındığı zaman ne kadar çok gidecek yolumuz olduğu ortaya çıkmaktadır.)
Bu anlayışla; 2006 yılında, ülkemizden küresel markaların çıkması için Turquality Marka Destek Programı yürürlüğe girdi. Program ile firmalara finansal destek sağlanması, uluslararası piyasalarda rekabet gücünün arttırılması ve kurumsallaşma süreçlerinin hızlandırılarak Türk markalarının küresel pazarlarda öne çıkmaları amaçlanmıştır.
Bu program ile küresel boyutta ihracat yapan yerel markalarımızın desteklenerek, uluslararası pazarlarda marka tanınırlık düzeylerinin ve pazar paylarının artırılması (küresel marka olmak) için çeşitli gider kalemlerinde önemli destekler sağlanıyor.Bugün itibariyle Turquality programında 262 marka bulunmaktadır. Programın başladığı günden bugüne kadar Bakanlık tarafından firmalara 2 milyar TL’yi aşan (ortalama kurlar üzerinden hesaplanırsa 1 milyar USD) bir geri ödeme gerçekleştirilmiştir.Bu geri ödeme tutarı programın firmaların mevcut pazarlarda büyümeleri ve yeni pazarlara giriş yapmaları için önemli bir kaynak olduğunun göstergesidir.Peki bu programa dahil olmak için ne yapmalı;
Öncelikle bu programa girmek isteyen ihracat potansiyeli yurtiçi ve en az bir ülkede marka tescil belgesi sahip olmaları gerekmektedir.
Bu şartlara sahip firmalar Turquality başvuru işlemlerinden önce, Bakanlık tarafından denetim şirketlerince yapılacak denetime hazırlık süreçlerini ve dokümantasyonlarını tamamlamalılar.
Denetimler, stratejik planlama, marka yönetimi, yeni ürün geliştirme, satış pazarlama, tedarik zinciri, insan kaynakları, kurumsal yönetim ve bilgi sistemleri yönetimi açısından yetkinlikler değerlendirilmesi yapılmaktadır. Firmaların bu denetimi hem hazırladıkları dokümantasyonlar üzerinden hem de firma yerinde ziyareti ile gerçekleştirilmektedir. Bu denetimlerde başvuru yapan firmaların belirtilen süreçlerden yetkinlik düzeylerinin ortalama ve üstü olması beklenmektedir.
Bundan dolayı yukarıda belirtildiği gibi firmaların denetim alanları ile ilgili mevcut durumlarının çıkartılıp iyileştirilmesi ve bu alanlar ile ilgili dokümantasyonu hazırlama süreçlerinden sonra başvuru işlemlerini gerçekleştirmeleri avantaj sağlamaktadır. Genelde firmaların denetim aşamasına gelmeleri başvuru işlemleri dahil 8-10 ay arasında bir planlama gerekmektedir.
Bu çalışmalar içinde firmanın hitap ettiği pazarın küresel ve mevcut pazarlar ile hedef pazarlar için detaylı analiz çalışmalarının hazırlanması, pazar verileri, makro ekonomik veriler, firma iç göstergeleri ve müşteri beklentileri gibi girdiler baz alınarak stratejik planın oluşturulması hazırlık döneminin temelini oluşturmaktadır.
Turquality bir marka destek programı olduğu için markanın küresel pazarlarda konumlandırılması ve iletişim planlarının oluşturulması da bu süreçte ele alınması gereken konular içindir.
Yukarıda bahsedilen diğer denetim konularında yetkinliklerinin anlaşılır ve net bir şekilde belirli sistematik içinde ve hem stratejik plan hem de diğer ilişkili süreçlerle eşgüdümlü olarak yapılması aktarılması firmalara avantaj sağlamaktadır.
Bir sonraki yazıda Turquality programına giren firmaların kazanımları üzerine değerlendirmeler yer verilecektir.
